Qəhvəni bu saatlarda içməyin – DİQQƏT!
Alimlər qəhvə içməyin sağlamlığınıza ciddi zərər verə biləcəyi barədə dəfələrlə xəbərdarlıq ediblər. Bir çox insan səhərini qara və ya buzlu qəhvə olmadan təsəvvür edə bilməz. Bununla belə, yuxusuz olduğunuz zaman qəhvə içmək beyin sağlamlığınıza və idrak qabiliyyətinizə mənfi təsir göstərə bilər.
Xəbər verilir ki, təbii ayıqlığı artıran kofein beynin yuxululuq və yorğunluq hisslərindən məsul olan adenozin reseptorlarını bloklayır. Qanda kofeinin maksimal konsentrasiyası istehlakdan 30-60 dəqiqə sonra əldə edilir və onun yarı ömrü 3 ilə 5 saat arasında dəyişir. Bu o deməkdir ki, kofein qalıqları bədəndə uzun müddət qala bilər.
Yuxusuzluq zamanı ayıqlığı qorumaq üçün kofeinin xroniki istifadəsi idrak performansına mənfi təsir göstərə bilər. Tədqiqatlar göstərib ki, pis yuxudan sonra kofein içmək beyindəki boz maddənin həcminin azalmasına səbəb ola bilər.
Boz maddə beyində və mərkəzi sinir sistemində elektrik siqnallarının göndərilməsi və qəbul edilməsindən məsul olan neyron hüceyrə cisimləri, akson terminalları və dendritlərdən ibarət mühüm toxumadır. O, beynin təxminən 40%-ni təşkil edərək bədən hərəkətlərini, yaddaşı və duyğuları idarə edir. Boz maddənin zədələnməsi beyin sağlamlığına ciddi zərər verə bilər.
Qəhvənin digər mənfi təsirləri
Boz maddəyə təsirindən əlavə, qəhvə bir sıra digər mənfi təsirlərə malikdir:
Qan xolesterinin səviyyəsini artırır.
Sümüklərdən kalsiumun yuyulması, sınıq riskini artırır.
Asılılığa səbəb ola biləcək yüngül narkotik təsirə malikdir.
Dehidrasiyaya səbəb ola bilən sidikqovucu təsir göstərir.
Spirtli içkilərin təsirini gücləndirir və intoksikasiyanı sürətləndirir.
Diş minasının rənginə mənfi təsir göstərir.
Qəhvə istehlakı üçün tövsiyələr
Normal yuxu üçün böyüklərin gündə 400 mq-dan çox kofein qəbul etməməsi tövsiyə olunur. Bir porsiya qəhvə (südsüz) təxminən 100 mq kofein ehtiva edir. Beləliklə, optimal norma gücdən asılı olaraq 3-5 stəkandır, lakin özünüzü 1-2 stəkanla məhdudlaşdırmaq daha yaxşıdır.