Tərəzilərin yoxlanılma prosesi necə tənzimlənir?
Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti mülkiyyət formasından asılı olmayaraq idarə, müəssisə və təşkilatlara, habelə sahibkarlıq subyektlərinə dövlət tənzimlənməsinə aid edilən sahələrdə istifadə edilən tərəzilərin tipinin təsdiq edilməsi və vaxtlı-vaxtında dövri yoxlamadan keçirilməsi üçün çağırış edir.
Azərbaycan Respublikası ərazisində bütün növ ödənişli xidmətlərin göstərilməsində, ticarət əməliyyatlarında, malların ölçülüb qablaşdırılmasında, o cümlədən poçt göndərişlərində müxtəlif növ tərəzilərdən istifadə olunur. Bu zaman belə bir sual meydana çıxır: Tərəzilərdə ölçmənin dəqiqliyinə necə əmin olmaq olar? Bu sahədə dövlət tənzimlənməsi hansı qaydada həyata keçirilir?
Qanunvericiliyə əsasən dövlət tənzimlənməsinə aid olan sahələrdə istifadə olunan tərəzilərin tipi təsdiq edilməlidir. Tip təsdiq edilərkən, onların dəqiqlik göstəriciləri, yoxlamalararası intervalı və yoxlama metodikası müəyyən edilir. Tərəzilərin təsdiq edilmiş tipi standart nümunələrin və ya ölçmə vasitələrinin dövlət reyestrinə daxil edilir.
Dövlət tənzimlənməsi sahələrində istifadə edilməsi üçün nəzərdə tutulmuş tərəzilər istismara verilənədək və təmirdən sonra ilkin yoxlamadan, istismar prosesində isə dövri yoxlamadan keçirilir. Qeyd olunan sahələrdə tərəzilərdən istifadə edən şəxslər onları yoxlama dövriliyinə uyğun olaraq yoxlamaya təqdim etməlidirlər.
Qeyd edək ki, tərəzilərin yoxlanılması qanunvericiliklə müəyyən olunmuş qaydada akkreditasiya edilmiş uyğunluğu qiymətləndirən qurumlar tərəfindən həyata keçirilir.
Proses zamanı hər bir tərəzinin metroloji qayda və normalara uyğunluğu müəyyən olunur. Gedişatda hər bir tərəziyə fərdi yanaşılır və yoxlama zamanı dövlət kəmiyyət vahidi etalonları ilə izlənilən etalonlardan istifadə edilir. Yoxlamanın nəticəsi əsasında tərəzi yararlı sayılarsa, üzərinə yoxlama nişanı vurulur və (və ya) yoxlama haqqında şəhadətnamə təqdim olunur. Tərəzinin konstruksiyasının xüsusiyyətləri və ya istismar şəraiti yoxlama nişanını bilavasitə ölçmə vasitəsinin üzərinə vurmağa imkan vermirsə, bu nişan yoxlama haqqında şəhadətnaməyə vurulur.
Yoxlamanın nəticəsinə əsasən, tərəzi metroloji tələblərə uyğun olmadığı halda, üzərinə yararsızlıq nişanı vurulur, istifadəyə yararsız sayılırsa, yoxlama nişanı və ya yoxlama haqqında şəhadətnamə ləğv olunur və yararsızlıq haqqında bildiriş verilir və ya texniki sənədlərdə müvafiq qeydlər aparılır.
Yararsızlığı müəyyən edilmiş tərəzilər dərhal istismardan çıxarılmalıdır. Tərəzilərin yoxlamadan keçirilməsi istehlakçı hüquqlarının müdafiəsinə, həm də bu sahədə fəaliyyət göstərən ticarət obyektinin iş keyfiyyətinin yüksəldilməsinə birbaşa təsir edir.
Qeyd edək ki, qanunvericiliyə əsasən ölçmələrin vəhdətinin təmin edilməsinin dövlət tənzimlənməsinə aid olan sahədə ölçmələrin tipi təsdiq edilməmiş və (və ya) yoxlamadan keçirilməmiş ölçmə vasitələrindən istifadə edilməklə aparılmasına və (və ya) ölçmələrin attestasiya edilməmiş ölçmə metodikaları (metodları) ilə yerinə yetirilməsinə görə vəzifəli şəxslər min beş yüz manatdan iki min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər üç min manatdan dörd min manatadək məbləğdə cərimə edilir.
İstehlakçılar yararsız, dəqiqlik göstəriciləri düzgün olmayan və ya müvafiq tələblərə cavab verməyən tərəzilərin istifadəsi halları ilə rastlaşdıqları zaman faktlarla birgə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinə rəsmi internet səhifəsi (https://competition.gov.az/az/page/muraciet/erize-sikayet-teklif), elektron poçt ([email protected] ) və 195-1 Çağrı Mərkəzi vasitəsilə müraciət edə bilərlər.