TİM PREZİDENTİ GÜLLE: BİZ GÜRCÜSTANIN ƏN BÖYÜK TİCARƏT TƏRƏFDAŞI VƏ AZƏRBAYCANIN İKİNCİ BÖYÜK TİCARƏT TƏRƏFDAŞIYIQ
TİM (Türkiyə İxracatçılar Məclisi), COVİD-19'un ixracatdakı təsirlərini azaltmaq məqsədi ilə yaratdığı Virtual Ticarət Heyəti proqramlarına Azərbaycan və Gürcüstan ilə davam edib. 2 ölkəyə edilən virtual hasilat, TİM və İxracatçı Birliklərinin həyata keçirdiyi 71-ci Virtual Ticarət Heyəti oldu.
TİM prezidenti İsmail Gülle, "Azərbaycana ixracımız, 2000-ci ildə 230 milyon dollar ikən 805% artmaqla 2020-ci ildə 2 milyard dolları keçdi. Ölkəmiz Gürcüstanın ən böyük, Azərbaycanın isə ən böyük ticari tərəfdaşıdır" deyib.
Türk ixracatçısı, koronavirüs pandemiyasına baxmayaraq, hər ay ixracat rekordları qıraraq tarixi uğurlara nail olur. Ötən mart ayında Türkiyənin ixracatı, yüzdə 42,2% artmaqla, 18 milyard 985 milyon dollara çataraq respublika tarixinin ən yüksək aylıq ixracat rəqəmi olmaqla, ixracat ailəsi apreldə 18 milyard 766 milyon dolarla da bütün zamanların ən yüksək aprel ayı rəqəminə imza atdı. Türk bayrağını dünya ətrafında dalğalandıran ixracat ailəsinin, 2021-ci ilin ixracat hədəfi olan 184 milyard dolları da keçməsi gözlənilir.
61 ixracatçı birliyi, 27 sektor ilə 100000 ixracatçını öz ətrafında toplayan Türkiyə İxracatçılar Məclisi (TİM) də, İxracat ve Xarici Ticarət Profisiti Verən Türkiyə hədəfinə çatmaq üçün səylərini sürətlə davam etdirir. Bu çərçivədə TİM, Azərbaycan və Gürcüstan üçün nəzərdə tutulmuş iştirakçı firmalara təzə iş ortaqlıqları ve satışlar üçün fürsətlər yaradacaq; ixracat rəqəmlərini 2 ölkədə artıracaq Virtual Ticarət Heyəti proqramı təşkil olunub. Ticarət Nazirliyi koordinasiyası və TİM-in təşkilatçılığı ilə həyata keçirilən proqramın açılışı; Ticarət Nazirinin müavini Rza Tuna Turaqay, Türkiyənin Bakıdakı səfiri Cahit Bağcı, Türkiyənin Tiflisdəki səfiri Fatma Ceren Yazgan ve TİM prezidenti İsmail Gülle ilə təşkil edildi. Azərbaycan-Gürcüstan Virtual Ticarət Heyəti, TİM ve İxracatçı Birlikləri olaraq reallaşdırılan 71-ci Virtual Ticarət Heyəti oldu.
Turagay: Bölgəni ixrac bazası edə bilərik
Proqramın açılışında çıxış edən Ticarət nazirinin müavini Rza Tuna Turagay, "Hər iki ölkənin ən böyük ticarət ortağı dostlarımız və qardaşlarımız, Türkiyənin qeyri-enerji sektorlarında ...qazanmaq ve qazandırmaq məntiqinə əsaslanaraq bölgəni ixrac bazası edə bilərik, türk mallarının imicini gücləndirə bilərik.
Turagay: Səhiyyə sahəsində də böyük fürsətlər mövcüddur.
Türkiyənin Bakıdakı səfiri Cahit Bağcı deyib: Azərbaycanın neft məhsulları sahəsində ən böyük ticarət tərəfdaşı Türkiyədir...Qarabağ qələbəsindən sonra münasibətlər daha da möhkəmləndi. Müdafiə və aviasiya sektorunda ciddi bir artım var. Üstəlik, Azərbaycanın yeni strategiyası, xüsusən Qarabağın memarlığı üçün qeyri-neft gəlirlərini artırmaq və xərcləri şaxələndirməkdir. Bölgə üçün istehsal yönümlü xüsusi inkişaf planları hazırlanır. Qeyri-neft sektoru 5% artdı. Dünya da qardaş ölkədəki potensiyalın fərqinə varır. Xüsusilə strateji ittifaqlar, birləşmə ilə "Orta Dəhliz" ətrafında ediləcək hər hansı bir investisiya böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Yazqan: Qohum da sayılırıq
Türkiyənin Tiflisidə olan səfiri Fatma Ceren Yazqan deyib: "Tranzit zonası olan Gürcüstana qonşumuz olmaqdan savayı, biz də qohum sayılırıq"."Bizim Türkiyədə gürcü mənşəlli çoxlu sayda vətəndaşlarımız yaşayır. Onların bəzi qohumları hələ də burada yaşayır. Daim iş adamlarımız və ixracatçılarımızın yanındayıq"
"Bu il inşallah 200 milyard dollar dəyərində ixrac həyata keçirəcəyik"
TİM prezidenti İsmail Gülle proqramın açılışındakı çıxışında Türkiyə İxracatçıları Məclisi olaraq qonşularla, xüsusilə yaxın coğrafiyadakı ölkələrlə ikitərəfli ticarətə böyük əhəmiyyət verdiklərini vurğulayıb. "Çünki qloballaşma əvəzinə, dünyada regionallaşma tendensiyası getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Bunun ən bariz nümunəsi ötən ilin noyabrında dünyanın ən böyük ticarət tərəfdaşlığının imzalanması idi. O qədər ki, bu razılaşma ilə dünya əhalisinin 30 faizinin və ümumdaxili məhsulun bir dam altında toplandığını görürük. Biz də yaxın coğrafiyamızda həyata keçirəcəyimiz əməkdaşlıq yolu ilə regional inkişafı təmin etməliyik. Yalnız bu yolla biz təchizat zəncirlərində transformasiyanın payını ala bilərik. Hazırda bütün sahələrdə normallaşmadan danışırıq. Vaksinasiyanın təsiri ilə yaxın aylarda bütün sahələrdə məhdudiyyətlərin aradan qaldırılacağına ümid edirik. Ümid edirik ki, fiziki heyətlərimizə ilin sonlarından başlayacağıq. Nümayəndə heyətlərimizi həm fiziki, həm də rəqəmsal şəkildə davam edəcəyik. Bu dövr ərzində əldə etdiyimiz təcrübələr və atdığımız innovativ addımlarla ümid edirik ki, hədəfimizdən yüksək olan bir rəqəmə çatacağıq və bu il 200 milyard dollar ixrac edəcəyik".
"Ölkəmizin iş adamlarının 2 ölkədə 4000-ə yaxın şirkəti var".
Türkiyənin Azərbaycan və Gürcüstanla çoxəsrlik tarixə malik olduğunu və bütün sahələrdə dərin kök salmış əlaqələrə malik olduğunu qeyd edən Gülle deyib: "İki ölkənin ümumi əhalisinin sayı 14 milyon olsa da, biz bilirik ki, bu ölkələr geniş bazara çıxış əldə edə bilirlər. Bundan əlavə, 3 ölkə arasında yalnız İD-lər üzrə səyahət etmək imkanı bizim üçün bazarda müşahidə etmək üçün vacib fürsətdir. Ölkəmizin iş adamlarının iki ölkədə 4 minə yaxın şirkəti var. Bu çox böyük rəqəmdir. Bu şirkətlər hər üç ölkənin iqtisadiyyatına əhəmiyyətli töhfələr verir. Qarşıdakı dövrdə hər iki ölkə ilə qurulan əməkdaşlığın bundan sonra da möhkəmlənəcəyinə qəti inanıram".
"Biz Gürcüstanın ən böyük ticarət tərəfdaşı və Azərbaycanın ikinci böyük ticarət tərəfdaşıyıq"
Son 20 ildə 2 ölkəyə ixracın əhəmiyyətli dərəcədə artdığını bildirən Gülle deyib: "Azərbaycana ixracatımız 2000-ci ildəki 230 milyon dollardan 805% artaraq 2020-ci ildə 2 milyard dollardan çox olub. Gürcüstana; 2000-ci ildə ixracatımız 132 milyon manat olduğu halda, 100-də 1007-ci ilə qədər artaraq 2020-ci ildə 1,4 milyarda çatıb. Ölkəmiz Gürcüstanın ən böyük ticarət tərəfdaşı və Azərbaycanın ikinci böyük ticarət tərəfdaşıdır. Sektoral baxımdan 2020-ci ildə 24,4 faiz artımla 401 milyon dollar olan kimyəvi maddələr, 194,1 faiz artımla 261 milyon dollarla müdafiə və aviasiya, 0,6 faiz azalma ilə elektrik elektronikası sektorları və elektrik elektronikası sektorları 170 milyon dollarla ən yüksək 3-cü yerdə qərarlaşıb.
Azərbaycanın müdafiə sahəsində ixracatının azalması diqqət cəlb edir.
Türkiyənin son illər Müdafiə Sənayesi sahəsində çox böyük yol qət etdiyini və milli obyektlərlə istehsal olunan bir çox məhsulları, o cümlədən pilotsuz hava nəqliyyat vasitələrini dünyaya ixrac etdiklərini qeyd edən Gülle deyir:- "Dünya milli müəssisələrlə istehsal olunan məhsullarımızdan istifadə edir. Müdafiə Sənayesi sahəsində əldə etdiyimiz nailiyyətlər ölkəmizin gücünü gücləndirməklə geopolitik baxımdan kvarterbaks rolunu möhkəmləndirir. Bu, bizim ixrac rəqəmlərimizdə öz əksini tapıb. Azərbaycana ixracatımızın ən çox artdığı sektorlardan biri də Müdafiə və Aviasiya sektorudur. Bu sektorda 194 faiz artımla 261 milyon manata çatıb. Bu ilin ilk 4 ayında bu sektorun ixracı 117,3 milyon dollara çatıb. Ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə ixrac 1233,8 faiz artıb".
Gürcüstana ən çox ixrac olunan məhsullar
Ötən il Azərbaycana ən çox diqqət çəkən artımın 55 faiz artımla 26 milyon dollar olan akvakultura və heyvandarlıq məhsulları, 33 faiz artımla isə 41 milyon dollarla Tekstil və Xammal sektorları olduğunu bildirən Gülle:- "Gürcüstana ixracatımızda elektrik texnikası və cihazları, izafi tel, kabel, elektrik keçirici, metal məhsulları, dəmir və ya polad, tikinti, geyim və aksesuarlar ön plandadır. Gürcüstana ixracatımızda 279 milyon dollarla Kimyəvi Maddələr, 1,2 faiz azalma ilə 124 milyon dollar olan Polad, Mebel Kağızı və Meşə Məhsulları sektorları 22,5 faiz azalaraq 122 milyon dollara qədər enərək ilk üç pillədə qərarlaşıb".
Gürcüstana avtomobil ixracı 100 milyon dolları ötüb
Gülle deyib ki, 2020-ci ildə Gürcüstana ixracda ən çox diqqət çəkən artım 28,3 faiz artımla 31 milyon dollarla "Yaş meyvə-tərəvəz" sektorlarında, 20,5 faiz artımla 116 milyon dollarla "Maşın və Komponentlər", 11,8 faiz artımla isə 104 milyon dollarla avtomobil sektorları olub.